Gitaarles, Zussen en een Dorpswijsheden-handboek

Vrolijk, maar alleen schrijf ik vandaag mijn blog. Ik ben van woonplek veranderd sinds mijn vorige blog, omdat mijn verblijf in het kindertehuis officieel niet toegestaan was. Om lastige vragen van langs hoppende overheidsofficials te voorkomen, woon ik nu daarom in een kamer naast het kantoor van SAVE. Normaal gesproken worden hier ook 5 jochies tussen de 9 en 15 jaar oud opgevangen, die voor de nodige activiteit, drukte en gezelligheid zorgen, maar die zijn voor 4 dagen vertrokken naar een andere stad. Rustig en een tikkie saai hier dus, of...?

-Daar was mijn minigitaar-

Toen de kinderen mijn bagage naar mijn kamer brachten (3 weken geleden inmiddels), zagen ze het knalpaarse minigitaartje in mijn tas. Gitaarles was dus onvermijdelijk: 'Sister, look!' werd er naar me geroepen en terwijl ik me omdraaide lieten ze me zien, wat ik natuurlijk al lang hoorde. De foto die ik bij dit verhaal post laat zien hoe aandoenlijk dat er uit zag!

Deze jongens hebben geen ouders meer of zijn uit fabrieken gehaald waar ze aan het werk waren als kind. Er worden nog steeds kinderen gered uit fabrieksituaties of kinderhuwelijken (meisjes) die hier dan tijdelijk opgevangen kunnen worden. Nog veel meer functies van deze plek worden me langzaam duidelijk, overdag een crèche, trainingscentrum voor sociaal werkers, congrescentrum voor allerlei meetings, de woonplaats van de oprichter van SAVE en zijn schoonmoeder en zoon. Daarnaast het huis van de twee 'patti's' (oma's) Mutammar en Rasathi, die voor mij en de kinderen koken en zorgen. Beide patti's spreken bijna geen Engels en ik spreek bijna geen Tamil, dus als er weer eens ultieme miscommunicatie is, schateren we het uit, kijken we elkaar lachend aan en halen de schouders op: dan snappen we er gewoon maar niks van.

Overdag is er hier op het fascinerende verkeer na, eigenlijk niks te zien: Tirupur is een stad waar vooral hard gewerkt wordt en waar je geen toerist zal vinden. Na zonsondergang wordt ik niet meer geacht de poort uit te gaan (en als dat wel zou kunnen, is het niet echt chill), dus ik ben blij dat de jochies mijn verblijf hier opfleuren. Inmiddels is de gitaar weer uit de mode en was onze nieuwe activiteit om om de beurt een Engels, Nederlands of een bollywood liedje zingen, het showen van dansmoves, verstoppertje spelen, films kijken of het leren van woordjes in Tamil. Onder luid gelach van Mutammar als ik de woorden in het Tamil opnieuw verkeerd uitspreek, sluiten we de dag af op het kleine pleintje voor het kantoor.

De rust van dit kantoor heb ik vorige week omgewisseld voor een week veldwerk in het dorpje Kadamalaikundu. Ik ben nog steeds erg onder de indruk van mijn ervaringen afgelopen week en zal hieronder de als eerst de meest indrukwekkende en de daarna de meest grappige herinneringen vertellen: over zussen en een handboek voor de buitenlandse vrouw!

- Zussen-

Vorige week donderdagochtend ging om 6 uur de wekker. Het was niet mijn eigen wekker, maar de wekker van Pitchaimani, de vrouw waar ik die nacht naast had geslapen. Terwijl Pitchaimani haar dochter Gokullakshmi naast zich, wakker had gemaakt om huiswerk te maken, probeerde ik ook om wakker te worden. We lagen die nacht op drie rieten matten naast elkaar op de betonnen vloer van het huiskamertje van Pitchaimani. Dat ik een makkelijke slaper zou zijn, bleek in dit geval niet te kloppen: Het was best een uitdaging om lekker te liggen op een betonnen vloer. Een beetje stijf, maar zonder ochtendhumeur, gaf ik mezelf een douche van wat plonsjes koud water uit een klein emmertje. Klaar om de dag te beginnen!

Na een dag interviews afnemen, kwam ik rond een uur of zeven 's avonds thuis en dan werd me verteld waar we die avond te gast waren voor het eten. In het begin waren het Pitchaimani's vriendinnen die maar wat nieuwsgierig waren naar haar exotische gast. Later in de week kwamen ook kennissen en vreemdelingen vragen of ze mij die avond niet mochten voeren. Ook 's morgens voor het ontbijt was ik vaak al aan iemand 'uitgeleend' voordat ik het zelf in de gaten had. Dan zei Pitchaimani nuchter: 'Tamara, you go with her!' Ik: Oh... ok! Het was nogal een beleving om in zo veel huizen uitgenodigd te worden, meestal kwamen er nog veel meer bezoekers en buren langs om te kijken hoe ik mijn bordje rijst op zat te eten. Hoewel mijn functie dus zowel gast als circusact was, werd elke maaltijd een nieuw avontuur.

Na afloop ging ik weer terug naar mijn harde bedje en lagen Pitchaimani en ik 's avonds te kletsen over ons leven. 'We hadden zussen kunnen zijn' zei ze, zij is net zo oud als Willard (28), mijn broer en ik ben net zo oud als haar zusje (23). Ze wilde graag wiskundedocent worden, maar als oudste dochter uit een kleermakers familie werd ze naar de kleermakers opleiding gestuurd en op haar 18e uitgehuwelijkt aan haar neef. De man van Pitchaimani komt vijf dagen per maand terug naar het dorp, de rest van de tijd werkt hij als kleermaker in Tirupur. Er is ruzie tussen Pitchaimani en haar schoonmoeder/tante, omdat haar man het meeste van zijn geld aan zijn moeder, in plaats van aan zijn gezin geeft. Pitchaimani werkt daarom als kleermaker voor wat vrienden en is naar dit dorp verhuisd om elke dag naailes te geven bij de NGO die mij met mijn onderzoek helpt. Haar dochter en zij wonen in een klein huurhuisje en samen fixen ze het huishouden.

Gokullakshmi is pas 10 jaar oud, maar er wordt nu al voor haar bruidsschat gespaard. Als ze op huwbare leeftijd komt is het belangrijk dat de bruidsschat al grotendeels bij elkaar gesprokkeld is. Dat is namelijk nogal wat: de hele inboedel van het huis, het bruiloftsfeest, de gouden juwelen voor dochter en andere kado's zoals een motor voor de toekomstige schoonzoon komen allemaal voor de rekening van de familie van de vrouw. In deze regio gaat het om op zijn minst 100.000 roepie (1200 euro) voor een huwelijk, een enorm bedrag als je bedenkt dat een fulltime maandsalaris voor veel mensen niet meer dan 4000 roepie is. De bruidsschat hangt af van de klasse waar in getrouwd wordt, van de opleiding van de man en ook de goodwill van de familie van de man. Een goed opgeleide man is meer waard dan een slecht opgeleide man. Zakendoen dus, zo'n huwelijk!

Er zijn natuurlijk genoeg gevallen waar het huwelijk prima uitpakt en waar de twee mensen (die elkaar tot de dag van het huwelijk nog nooit gezien of gesproken hebben) het prima met elkaar kunnen vinden en de man vervolgens goed voor zijn gezin zorgt. Er zijn echter ook gevallen van problemen met schoonouders, bruidsschat betalingen, dronkenschap en geweld. Gescheiden vrouwen zijn vaak slechter af dan vrouwen met een slecht huwelijk, keuzevrijheid lijkt een exotisch begrip.

Pitchaimani is zich wel bewust van de beperkingen die haar zijn opgelegd. Ik probeer me voor te stellen hoe de rest van haar nog zo jonge leven er uit gaat zien. Ik vertelde dat ik alleen op mijn fiets stap, zelf mijn studie koos, zelfstandig op reis ga, mijn eigen liefde mag kiezen. Conclusie was dat onze levens nogal anders waren. Pitchaimani eindigde dit gesprek met de zin: 'Life is boring' en ik begreep wat ze bedoelde, maar... wat zeg je daar op terug?

- Dorpswijsheden-

Ik heb nog nooit in mijn leven in dorpse sferen geleefd en al helemaal niet in een dorp in India. Hoewel het slechts 7 dagen duurde, wil ik mijn opgedane Indiase dorpswijsheden toch met jullie delen: Het handboek voor de buitenlandse vrouw in India die zich onopvallend wil gedragen.

• Zeg nooit dat je trek hebt. Dit is uit pure zelfbescherming om te voorkomen dat je bord meer dan 4 keer wordt volgeschept met rijst. Allerbelangrijkste is om op te letten wanneer de gastvrouw zich naar de pan beweegt. Dit is een teken dat je op je hoede moet zijn, er komt namelijk meer eten naar je toe. Als je niet meer wil: Aai over je buik en zeg dat het eten heel erg Nalarke was, zwaai tegelijkertijd met je hand over je bord heen en zeg met vastberaden stem: 'NO' of 'ILA'. Vastberadenheid is erg belangrijk, want er wordt veel gebruik gemaakt van puppyogen om je nog meer eten te kunnen geven. Voorkom nee-schudden, want dat zal alleen maar opgevat worden als 'JA'. Als een van de voorgaande dingen in gebreke blijft, zul je je maag helaas nog een stukje verder moeten oprekken, be prepared!

• Als je gaat slapen in een huis in een dorp, draag dan een zeer losse pyama mét mouwtjes! Zo niet, zou het best wel eens zo kunnen zijn dat je gastvrouw je op een moment tijdens je verblijf giechelend bij zich roept als ze zich aan het aankleden is. Terwijl ze in haar onderrok en hemd staat, zou ze dan giechelend en gierend tegen je kunnen zeggen: Kijk, nu zie ik er net uit als jij! hahaha. (Hierbij is wellicht de dorp-vertaal-gids nodig: vanaf het moment dat meisjes 12 jaar oud zijn, zullen ze nooit meer mouwloze kleren dragen. Een normale slaapoutfit is een enorme soepjurk mét mouwen en alles wat daarvan afwijkt past dus in de categorie 'uitdagend').

• Zorg dat je een collectie bijpassende sjaals bij je hebt. Een los shirtje alleen is niet genoeg, want daar komt je boezem toch nog mooi in uit, waardoor je opnieuw in de categorie 'uitdagend' zal vallen. Het is belangrijk je borsten ten alle tijden te bedekken met een sjaal. Wees echter niet ongerust dat dit niet zou lukken. Als er iets van de rondingen te zien is, zullen de vrouwen die om je heen staan je altijd waarschuwen of assisteren in het opnieuw volledig onzichtbaar maken van je borsten.

• Zorg dat je haar goed zit! Hierbij moet je rekening houden met de Indiase standaarden: al het haar uit je gezicht en het liefst met kokosnotenolie strak naar achteren gekamt. Een scheiding in het haar is alleen goed als die kaarsrecht is. Gebruik klipjes om nonchalante en eigenzinnige plukjes te temmen. Ook in dit geval echter: maak je niet druk als je die ochtend gewoon geen zin hebt om je best te doen, ergens op die dag zal je haar vanzelf gedaan worden door iemand anders :)

• Als je leren slippers draagt én je puppy's tegen komt in het dorp, zorg dan dat je de slippers verstopt! Het zou je eventueel kunnen gebeuren dat je beide slippers op twee verschillende locaties in het dorp terug te vinden zijn, bijvoorbeeld in twee of drie stukken geknaagd. Goed voor de sociale cohesie, slecht voor je slippers en gemoedstoestand. Vevi quick is een uitstekende 1-seconde lijm voor dit soort problemen!

• Draag armbanden, enkelbanden, oorbellen en een bloem in het haar. Heb je die niet bij je? Geen paniek, de gastvrijheid van de vrouwen in het dorp zal je versteld doen staan en zelfs daarin zul je worden voorzien!



- Nieuwe avonturen-

Dinsdag vertrek ik opnieuw uit Tirupur om in de regio rondom Thanjavur interviews te houden. Of ik opnieuw onder wat meer primitieve omstandigheden zal vertoeven weet ik nog niet, maar dat het interessant wordt is met deze vorige ervaringen bijna een garantie.

De lente in Nederland is prachtig hoorde ik, in Tamil Nadu heeft het in de meeste gebieden al 1,5 jaar niet meer geregend. Mijn wens voor jullie is daarom om heerlijk van de lente en het stromende water te genieten!

Veel liefs